fiilde yapı ne demek?

Fiilde Yapı

Fiiller, yapıları bakımından üçe ayrılır:

  • Basit Fiiller: Kök halindeki fiillerdir. Yapım eki almamışlardır.

    • Örnekler: gel, git, oku, yaz, gül, koş.
    • Daha fazla bilgi için: Basit Fiil
  • Türemiş Fiiller: Fiil kök veya gövdelerine yapım ekleri getirilerek oluşturulur. Yapım eki alarak anlamı değişmiş veya yeni bir anlam kazanmışlardır.

    • Örnekler: başlamak (baş-lamak), sevinmek (sev-inmek), uyarmak (uyu-armak).
    • Daha fazla bilgi için: Türemiş Fiil
  • Birleşik Fiiller: En az iki sözcüğün bir araya gelerek oluşturduğu fiillerdir. Üç şekilde oluşabilirler:

    • Yardımcı Fiille Kurulan Birleşik Fiiller: İsim soylu bir sözcük ile "etmek, olmak, kılmak, eylemek" gibi yardımcı fiillerin birleşmesiyle oluşur.

      • Örnekler: yardım etmek, mutlu olmak, namaz kılmak.
    • Kurallı (Özel) Birleşik Fiiller: Fiil kök veya gövdesine belirli kurallı fiillerin (yeterlilik, tezlik, sürerlik, yaklaşma) eklenmesiyle oluşur.

      • Örnekler: gelebilmek (yeterlilik), gidivermek (tezlik), bakakalmak (sürerlik), düşeyazmak (yaklaşma).
    • Anlamca Kaynaşmış (Deyimleşmiş) Birleşik Fiiller: İki veya daha fazla sözcüğün bir araya gelerek kalıplaşması ve yeni bir anlam kazanmasıyla oluşur.

      • Örnekler: göz yummak, kulak vermek, vazgeçmek.
    • Daha fazla bilgi için: Birleşik Fiil